Łysienie androgenowe – leczenie wypadania włosów typu męskiego

łysienie androgenowe - objawy, przyczyny, leczenie i postępujące wypadanie włosów

Łysienie typu androgenowego, znane również jako łysienie rozlane, jest bezpośrednio związane z działaniem męskich hormonów płciowych. Choć mogłoby się wydawać, że w takim razie problem ten dotyka jedynie mężczyzn, w rzeczywistości na androgenowe wypadanie włosów cierpią także kobiety. Dowiedz się, jakie są przyczyny łysienia androgenowego? Czym dokładnie objawia się ta przypadłość, a przede wszystkim – jak sobie z nią radzić? W artykule odnajdziesz konkretne sposoby na łysienie androgenowe, w tym propozycje polecanych preparatów i skutecznych leków. Zapraszamy do lektury!


Spis treści do artykułu:

Co to jest łysienie androgenowe?

Androgeniczne wypadanie włosów – znane też jako łysienie typu męskiego – jest obecnie najczęstszą przyczyną wypadania włosów. Wbrew powszechnemu przekonaniu może występować u obu płci i to wcale nie w późnym wieku – wiele osób skarży się na pierwsze objawy już po dwudziestce. Z medycznego punktu widzenia łysienie adrogenowe rozpatrywane jest w kontekście przewlekłej choroby, uwarunkowanej genetycznie. Wywoływana jest przez nadmierną wrażliwość mieszków włosowych na androgeny, co skutkuje ich obkurczeniem, a co za tym idzie osłabieniem włosa (jednak o tym dalej). Dlatego właśnie wbrew pozorom, łysienie androgenowe u kobiet występuje (zależnie od badanych obszarów) równie często (jak nie częściej!) jak u mężczyzn. Szacuje się, że od 10 – 60% kobiet również cierpi na tę dolegliwość.



Jak androgenowe wypadanie włosów wpływa na strukturę naszych cebulek? Generalnie możemy wyróżnić trzy fazy życia włosa:

  • anagen – fazę wzrostu, znajduje się w niej około 85% wszystkich włosów,
  • katagen – gdy włos odłącza się od brodawki i zaczyna przemieszczać się ku górze, znajduje się w niej około 14% wszystkich włosów,
  • telogen – ostatnia faza – czyli ogólnie znane wypadanie, znajduje się w niej około 1% wszystkich włosów.

O ile u zdrowych osób w kolejnych fazach znajduje się ok. 85%, 14% i 1% włosów. Natomiast w przypadku pacjentów cierpiących na androgenowe łysienie proporcje te są znacznie zaburzone, a w fazie telogenu znajduje się nawet 30% wszystkich włosów!

Łysienie androgenowe – przyczyny nadmiernego wypadania włosów u kobiet i mężczyzn

Jak sama nazwa wskazuje, łysienie androgenowe jest wywoływane przez nadmiar androgenów (hormonów męskich, w tym testosteronu, androstendionu czy – przede wszystkim – dihydrotestosteronu, oznaczanego jako DHT). Maskulinizujące hormony płciowe występują zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Są one odpowiedzialne za wiele kwestii: od regulacji popędu płciowego aż po wzrost lub wypadanie włosów. Zwłaszcza pod wpływem DHT może dochodzić do zaburzenia opisywanego wyżej cyklu i włosy mogą wypadać szybciej, niż zdążą odrosnąć. Lista czynników, które powodują łysienie androgenowe u mężczyzn i kobiet, jest jednak dłuższa i obejmuje:

  • hormony androgenne i choroby na tle hormonalnym – kiedy hiperandrogenizm powoduje łysienie androgenowe damskie, powinno to skłonić do szerszej diagnostyki w celu wykluczenia innych, groźnych dla życia jednostek chorobowych. U zdrowych kobiet androgeny są bowiem bilansowane przez żeńskie hormony płciowe, a tym samym rzadko kiedy prowadzą do podobnych zaburzeń. Nadmiar hormonów męskich często współwystępuje z zaburzeniami miesiączkowania i trądzikiem. Może wynikać z przyjmowania leków hormonalnych (czyli stosowania syntetycznych progesteronów), ale też być objawem towarzyszącym zespołowi policystycznych jajników, zespołowi Cushinga, a W skrajnych przypadkach może nawet być objawem towarzyszącym nowotworom jajników czy nadnerczy.
  • łysienie genetyczne – wielu przedwcześnie łysiejących mężczyzn wykazuje genetyczną nadwrażliwość mieszków włosowych na hormon DHT. Podobnie łysienie androgenowe żeńskie może wynikać z analogicznych predyspozycji odziedziczonych po rodzicach, w tym skłonnościom do choroby tarczycy czy anemii.
  • czynniki środowiskowe – przedwczesnemu łysieniu sprzyja stresujący tryb życia, nadmiar problemów, zła kondycja psychiczna, a nawet niezbilansowana dieta. Badania ujawniły, że łysienie androgenowe występuje częściej w społecznościach dotkniętych horrorem wojny. Dodatkowo można do tej kategorii zaliczyć działanie detergentów zawartych w lakierach do włosów, szamponach i farbach, w działaniu szkodliwych czynników zawodowych i w nadmiernym paleniu tytoniu.


Łysienie androgenowe – objawy

Jak rozpoznać łysienie androgenowe i odróżnić je od innych rodzajów nadmiernego wypadania włosów? Przede wszystkim objawy różnią się u obu płci. Panowie zauważają pierwsze symptomy wcześniej, bo między 20. a 30. rokiem życia; z kolei u kobiet problem uwidacznia się zwykle po trzydziestce, a nasila się po menopauzie.

U mężczyzn cierpiących na androgenowe wypadanie włosów objawy obejmują cofanie się linii włosów na skroniach oraz czole. Dopiero na dalszym etapie można zauważyć przerzedzone włosy na czubku głowy. U kobiet linia włosów w okolicy czoła zostaje zachowana, a problem intensyfikuje się naczęściej w środkowej części skalpu, zwłaszcza przy przedziałku. Włosy stają się widocznie osłabione, coraz cieńsze i rzadsze na całej głowie – tak, że wyraźnie przebija spomiędzy nich skóra głowy. Jednocześnie łysina nie obejmuje wyraźnie odgraniczonego obszaru. Zwykle problem zaczyna się od wyrastania skróconych i zauważalnie cieńszych włosów, które – co gorsza – odrastają w coraz wolniejszym tempie, a w efekcie przestają rosnąć w ogóle.

Postępujące łysienie androgenowe – zdjęcia pacjentów

Jeśli chcesz sprawdzić, jak dokładnie wygląda łysienie androgenowe, zdjęcia poglądowe poniżej rozwieją wszystkie wątpliwości:

Zdjęcia łysienia androgenowego, zarówno u mężczyzn jak i kobiet, pozwalają dostrzec  rozlaną formą łysienia. Każdy pacjent, którego dotyczy ta forma utraty włosów posiada charakterystyczne „placki” oraz przerzedzone ilości włosów, przez które prześwituje skóra głowy. U mężczyzn można również zauważyć wyraźnie podniesioną linie włosów na czole (zakola) natomiast u kobiet widać dużo wyraźniej zależne obszary utraty włosów.

Jak przebiega fachowa diagnoza i badania laboratoryjne?

U mężczyzn wystarczy zwykle sam szczegółowy wywiad i obserwacja naoczna; pomocna bywa także ocena stanu cebulek włosów (trichogram i trichoskopia). Dalsze badania wykonuje się zwykle, aby lepiej ukierunkować leczenie i poznać specyfikę danego przypadku. U kobiet najczęściej potrzebne są szczegółowe testy, które dadzą pewność, że problemem jest właśnie łysienie androgenowe. Badania, jakie należy wykonać, to: oznaczenie hormonów męskich i żeńskich: wolnego i całkowitego testosteronu, DHT i estrogenów, a także hormonów tarczycy i ferrytyny.

Podsumowując, jeżeli zdecydujemy się na profesjonalne badania to powinniśmy wziąć pod uwagę:

  • androgeny,
  • testosteron,
  • DHT,
  • estrogeny,
  • hormony tarczycy: TSH, Ft3 i Ft4,
  • ferrytyny
  • prolaktynę,
  • poziom witaminy D,
  • obserwację naoczna, w tym ocenę dermato i trichoskopową.

Androgenowe wypadanie włosów – leczenie różnymi metodami

Leczenie łysienia androgenowego damskiego czy też męskiego najlepiej rozpocząć od porządnej diagnostyki i obiektywnego spojrzenia na swoje nawyki. Może się okazać, że wystarczy jedynie zmiana leków antykoncepcyjnych, a problemy z przerzedzaniem włosów błyskawicznie ustaną. W przypadku mężczyzn realnie działającym sposobem jak powstrzymać łysienie androgenowe może być nawet realna zmiana sposobu odpoczynku i ograniczenie ilości długotrwałego stresu . Jednak diagnoza i długotrwałe badania nie zawsze są wymagane. Trzeba mieć na uwadze, że badania i sprawdzenie struktury włosa to tylko niewielki procent w kwestii dojścia do pełnego zdrowia. Specjalistyczna diagnostyka to raczej ewentualność, która przyda się w momencie, kiedy nic nie pomaga nam w walce z utratą włosów.


Jeśli chodzi stricte o łysienie androgenowe damskie, leczenie może być skutecznie wspomagane preparatami z zwartością octanu cyproteronu lub pochodnymi estrogenów. Wpłynięcie w ten sposób na poziom i aktywność hormonów męskich przynosi zwykle zauważalne efekty w najbardziej zaawansowanych formach łysienia. W takich wypadkach po około roku kuracji można spróbować przejść na preparaty przeciwko wypadaniu włosów. Wprawdzie nie istnieją specjalistyczne wcierki na łysienie androgenowe (a tym bardziej dedykowany szampon na łysienie androgenowe), ale na rynku dostępnych jest wiele specyfików o ogólniejszym działaniu. Wspomagają one krążenie i ukrwienie skóry głowy oraz stymulują porost włosów, w tym tanie i łatwo dostępne odżywki, szampony i wcierki. Trzeba wybrać odpowiednio coś dla siebie i dopiero w dalszej kolejności należy podjąć zintensyfikowane działania, które pomogą zwalczyć łysienie androgenowe – leczenie naturalne, miejscowe oraz zabiegowe. Jednak dla szybszych i trwalszych efektów zdecydowanie polecamy zapoznać się z preparatami, które wymieniliśmy poniżej i wspomóc swoją kurację odpowiednimi zabiegami.

1. Łysienie androgenowe – leki i preparaty miejscowe

W celu leczenia androgenowego wypadania włosów warto zastosować odpowiednie preparaty, które skutecznie mogą wpłynąć na strukturę naszego włosa. Obecnie na rynku nie ma zbyt wiele preparatów tego typu, a jeszcze mniej z nich można z czystym sumieniem polecić. Poniżej prezentujemy produkty, które cechują się dobrym składem i cieszą opiniami specjalistów (oraz klientów). Konkretne pozycje wyglądają następująco:

    1. Vital hairVitalHair – suplement o 100% naturalnym składzie, który wspomaga terapię przy androgenowym wypadaniu włosów i jest doskonałą alternatywą dla bardziej inwazyjnych preparatów. Przyczynia się on do niwelowania negatywnego wpływu stresu, diety i innych czynników na stan fryzury. Składniki aktywne, w tym biotyna, wyciąg z pestek winogron i ekstrakt z kiełków grochu wspomagają zatrzymanie utraty włosów i umożliwiają ich regenerację.
    1. Vital hairLoxon – prawdopodobnie najpopularniejszy preparat na łysienie androgenowe. Wcierka występuje w dwóch wersjach – bez recepty, z 2% zawartością minoksidilu. Oraz na receptę, z 5% stężeniem minoksidilu (substancji skutecznie pobudzającej porost włosów). Koszt tego leku to około 30 zł.
    1. Vital hairAvodart – tabletki na łysienie androgenowe, które zawierają dutasteryd (steroid syntetyczny hamujący działanie aż dwóch enzymów, który przekształca testosteron w DHT). Zalecane jedynie mężczyznom, zwykle na okres 12 miesięcy; miesięczna dawka to koszt około 200 zł. Mogą powodować skutki uboczne, w tym zmniejszenie popędu i problemy z wytryskiem.
    1. Vital hairProscar – tabletki zawierające finasteryd, który hamuje działanie enzymu przyczyniającego się do powstawania DHT. Podobnie jak w przypadku leku Avodart, przepisuje się je jedynie mężczyznom; również są dostępne jedynie na receptę i zawierają sporą listę potencjalnych skutków ubocznych.

2. Łysienie androgenowe – leczenie zabiegowe

Kolejną formą walczenia z wypadaniem włosów typu androgenowego są specjalistyczne zabiegi i metody operacyjne. Są to procesy, które w znacznej większości przypadków przynoszą zadowalające efekty. Specjalista poddaje pacjenta inwazyjnej metodzie – mogąc wpłynąć na strukturę cebulek i kondycję skóry głowy. Jakie metody zabiegowe są aktualnie dostępne na rynku?

  • mezoterapia (igłowa, mikroigłowa lub bezigłowa) – zabieg trychologiczny, który polega na podaniu substancji czynnej do skóry głowy. Zwykle są to osocze bogatopłytkowe albo kortykosteroid Kenalog. Zabieg skutecznie pobudza włosy do wzrostu i pomaga walczyć z ich nadmiernym wypadaniem,
  • karboksyterapia – iniekcyjnie podany dwutlenek węgla powoduje rozszerzenie się naczynek i stymuluje powstawanie nowych, a przez to wpływa na porost włosów i zahamowanie wypadania,
  • kriomasaże – zabiegi trychologiczne polegające na podaniu podtlenku azotu na skórę głowy. Ujemna temperatura ochładza tkanki, a w efekcie pobudza procesy odnowy,
  • przeszczepianie włosów – a co na łysienie androgenowe, jeśli powyższe leki i zabiegi nie przynoszą rezultatu? W ostateczności można zdecydować się na przeszczep cebulek z okolic niełysiejących. Używane obecnie metody to m.in. FUT, SAFER czy FUE.

Czy możemy zarekomendować metody inwazyjne? I tak, i nie. Są to działania, które pacjenci powinni podjąć dopiero w momencie, w którym żadne preparaty ani naturalne sposoby leczenia nie przynoszą najmniejszych rezultatów. Niestety żyjemy w środowisku społeczności, która chce natychmiastowych efektów, dlatego właśnie wszelakie operacje cieszą się tak dużym zainteresowaniem. Naszym zdaniem procesy zabiegowe powinny być zupełną ostatecznością, której podejmiemy się dopiero w momencie braku jakiejkolwiek alternatywy. Operacje są mocno inwazyjne, nierzadko kosztuję małe fortuny. Jednak co najważniejsze ostatecznie nigdy nie mamy 100% pewności jak ingerencja w mikrostruktury organizmu przełoży się na naszą kondycję zdrowotną.

3. Łysienie androgenowe – dieta

Podstawą sukcesu jest zadbanie o kondycję mieszków włosowych i dostarczenie im niezbędnych suplementów, makroelementow i mikroelementów. Należy jeść zdrowo, wybierać produkty o niskim indeksie glikemicznym i wysokiej ilości białka (warzywa strączkowe, ryby, mięso, jajka), a przede wszystkim unikać nadmiaru cukru. Warto też wypróbować polecane zioła na łysienie androgenowe, czyli takie o dużej zawartości fitoestrogenów:

  • kiełki grochu,
  • czerwoną koniczynę,
  • dzięgiel chiński,
  • palma sabałowa,
  • pluskwica groniasta.

Czy łysienie androgenowe można wyleczyć?

Można zatrzymać dalsze postępowanie dolegliwości, o ile podejmie się indywidualnie dostosowane działania, najlepiej pod stałą kontrolą specjalisty trychologa. Jednak nie jest to punkt obowiązkowy, gdyż sami również jesteśmy w stanie monitorować stan naszych włosów. Przede wszystkim terapia będzie tym skuteczniejsza, im szybciej zostanie wdrożona. Doszczętnie zniszczonej cebulki włosa nie można wprawdzie szybko odbudować, ale można skutecznie spowolnić proces wypadania włosów, który wynika z zaburzenia funkcji owej cebulki. Przełoży się to z kolei na zmianę proporcji fazy włosów – nadmierna część fazy wypadania zostanie w końcu naturalnie zastąpiona fazą wzrostową.


Prawidłowo postawione pytanie powinno zatem brzmieć: jak zatrzymać łysienie androgenowe, zanim wyrządzi zbyt duże szkody? Na to pytanie – na szczęście – medycyna zna już odpowiedź i proponuje konkretne zabiegi oraz preparaty na łysienie androgenowe. I choć łysienie bywa bardzo uciążliwe, można z nim skutecznie walczyć przy użyciu profesjonalnych preparatów, leków i zmiany trybu życia, w tym diety o czym napisaliśmy już wyżej. Dlatego nie daj sobie wmówić, że łysienia typu androgenowego nie da się leczyć. Jest to bzdura powtarzana przez osoby, które odpuszczają każdą terapie po pierwszych trzech dniach stosowania – bez znaczenia czy to kuracja farmakologiczna wymagająca kwartału regularnego dawkowania czy też półroczna dieta!

Dlatego przede wszystkim działaj kompleksowo i nie poddawaj się!

Leczenie łysienia androgenowego jest czasochłonne i wymaga sporo cierpliwości, ale przy kompleksowej terapii poprzedzonej koniecznymi badaniami przynosi zadowalające efekty. Często – zwłaszcza w przypadku kobiet – wymagana jest również jednoczesna terapia hormonalna. Pamiętaj, że im wcześniej zabierzesz się do walki z szalejącymi androgenami, tym lepsze rezultaty przyniosą Twoje działania!

Ostatnia aktualizacja tekstu: 24.01.2020
Źródła:
  1. Łysienie androgenowe i plackowate – etiopatogeneza, obraz kliniczny oraz wybrane metody leczenia., Sulik M., Kaszuba A., Michalak I., Bała-Wojsznis A., Seneczko F., Nowa Klinika 2003
  2. Łysienie androgenowe u mężczyzn.; Świat Med. Farm 6 (2003): 20-23; Broniarczyk-Dyła, G., and A. Wawrzycka
  3. Androgenetic Alopecia: Modern Concepts of Pathogenesis and Treatment, Masumi Inaba, Yoshitaka Inaba, Springer Science & Business Media, 2013, ISBN: 4431670386, 9784431670384
  4. Łysienie androgenowe–etiopatogeneza, obraz kliniczny oraz wybrane metody leczenia.; Kaszuba, A., M. Sulik, and A. Halbina.; Ordynator Leków 2 (2002): 33-37.
  5. Alopecia, Mariya I Miteva, Elsevier Health Sciences, 2018, ISBN: 0323548261, 9780323548267
  6. Female Alopecia: Guide to Successful Management, Ralph M. Trüeb, Springer Science & Business Media, 2013, ISBN: 364235503X, 9783642355035